Month: December 2023

ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਕੱਲ੍ਹ ਦੇ ਗੱਡੀਆਂ ਵਾਲੇ ਆਏ ਹੋਏ ਸੀ। ਸ਼ਾਮੋ ਜੋ ਸ਼ਾਇਦ ਸਾਰਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੀ ਸੀ, ਅੱਜ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਨਿੱਕਲੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਘਰੋਂ ਨਿੱਕਲਦੀ ਤੇ ਦੂਜੇ ਘਰ ਵੜਦੀ ਤੇ ਘਰ ਦੀ ਮਾਲਕਣ ਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਲਗਾਉਂਦੀ …. ਤੱਕਲ਼ਾ ਖੁਰਚਣਾ ਲ਼ੈ ਲੳ ਬੀਬੀ ਤੱਕਲ਼ਾ ਖੁਰਚਣਾ। ਇੱਦਾਂ ਹੀ ਕਰਦੀ

ਅਸੀ ਕੰਧਾਂ ਹਾਂ ਕੱਚਿਆਂ ਘਰ ਦੀਆਂ ਜਿੱਥੇ ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਟੱਬਰ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਇੱਕੋ ਸਵਾਤ ਵਿੱਚ। ਭਾਰੇ ਭਾਰੇ ਸ਼ਤੀਰਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਚੁੱਕਣਾ ਪੈੱਦਾ ਸੀ ਸਾਨੂੰ। ਕਦੇ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀ ਸੀ ਹੋਇਆ ਸਾਨੂੰ। ਪਰ ਅਸੀ ਖੁਸ. ਸਾਂ।ਜਦੋਂ ਘਰੇ ਸਾਰੇ ਹੀ ਖੁਸ. ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਅਸੀ ਵੀ ਖੁਸ. ।ਸੁਣਿਆ ਹੈ ਕੰਧਾਂ ਦੇ ਵੀ ਕੰਨ ਹੁੰਦੇ

ਜਦੋ ਨਿੱਕੇ ਨਿੱਕੇ ਹੁੰਦੇ ਸੀ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਮੰਡੀ ਕਟਿੰਗ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਆਉਂਦੇ। ਪਾਪਾ ਜੀ ਅਕਸਰ ਕਹਿੰਦੇ ਕਿ ਹਜਾਮਤ ਕਰਾਉਣੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂ ਅੰਗ੍ਰੇਜੀ ਹਜਾਮਤ ਕਰਾਉਣਾ ਵੀ ਆਖਦੇ। ਤੇ ਚੰਗੇ ਪੈਸੇ ਵਾਲੇ ਯਾ ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖਿਆਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਇਸ ਲਈ ਬੰਗਾਲੀ ਕਰਵਾਉਣਾ ਸ਼ਬਦ ਵਰਤਦੇ। ਸਾਡੇ ਇੱਕ ਨਹਿਰੀ ਪਟਵਾਰੀ ਆਇਆ ਸੀ।

ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਦੀ ਅੰਤਿਮ ਅਰਦਾਸ ਭੋਗ ਰਸਮ ਕਿਰਿਆ ਤੇ ਜਾਣਾ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਅਜਿਹੇ ਸਮਾਗਮ ਮੰਦਿਰ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਯ ਕਿਸੇ ਧਰਮਸ਼ਾਲਾ ਦੇ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਨਾਲ਼ ਹੀ ਸਭ ਲਈ ਲੰਗਰ ਭੋਜਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾ ਦੇ ਫੁੱਲ ਭੇਂਟ ਕਰਨ

” ਨੀ ਗੇਲੋ ਘਰੇ ਈ ਐਂ ! ” ” ਆਜਾ…. ਆਜਾ ਲੰਘ ਆ ਸ਼ਾਂਤੀਏ , ਮੈਂ ਕਿੱਥੇ ਜਾਣਾ । ਪੁੱਤ ਗੁੱਡੀ ਤੇਰੀ ਭੂਆ ਆਈ ਏ ਦੋ ਕੱਪ ਚਾਹ ਦੇ ਬਣਾ ਲਿਆ । ” ” ਹੁਣੇ ਲਿਆਈ ਬੀਬੀ ਜੀ । ” ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਵਿਚਾਲੇ ਛੱਡਕੇ ਦੋ ਕੱਪ ਚਾਹ ਲੈ ਕੇ ਆਈ

        ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਹੈ ਨਾ  !  ਭਾਗ 1 ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਮੇਰਾ ਪਹਿਲਾ ਦਿਨ ਸੀ। ਡਰੀ ਸਹਿਮੀ ਜੀ ਮੈਂ ਕਾਲਜ ਦੇ ਗੇਟ ਵਿੱਚ ਐਂਟਰ ਹੋਈ ਤਾਂ ਅੱਗੋਂ ਸੀਨੀਅਰਜ਼ ਦੀ ਟੀਮ ਘੇਰਾ ਬੰਨ੍ਹੀ ਖੜ੍ਹੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਹੀ ਮੇਰੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ “ਰੈਗਿੰਗ” ਸ਼ਬਦ ਆਇਆ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਮੱਥਾ ਠਣਕਿਆ। “ਰੈਗਿੰਗ” ਦੇ

ਅੱਸੀ ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ।ਉਸ ਸਮੇ hmt ਤੇ Rioch ਦੀਆਂ ਘੜੀਆਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਸਨ ਆਟੋ ਮੇਟਿਕ।ਉਹ ਘੜੀਆਂ ਵਾਟਰ ਪ੍ਰੂਫ਼ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਯਾਨੀ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪੈ ਸਕਦਾ।ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਪੀ ਕਈ ਵਾਰੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਭਾਫ ਜਿਹੀ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜੰਮ ਜਾਂਦੀ। ਮੇਰੇ ਨਾਲ

ਮੁੱਦਤਾਂ ਤੋ ਹੀ ਕਲਮ ਚਲ ਰਹੀ ਹੈ । ਇਸ ਕਲਮ ਨਾਲ ਗੀਤਾ ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਤੇ ਰਮਾਇਣ ਲਿਖੀ ਗਈ। ਇਸ ਕਲਮ ਨਾਲ ਹੀ ਗੁਰੂ ਸਹਿਬਾਨਾਂ ਨੇ ਸਰਵ ਸਾਂਝੀ ਪਵਿੱਤਰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਤੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਪਵਿੱਤਰ ਕੁਰਾਨ ਸਰੀਫ ਵੀ ਕਲਮ ਨਾਲ ਉਕੇਰੀ ਗਈ। ਇਹ ਕਲਮ

ਭਗਤੂ ਕਰਾਏ ਦੇ ਮਕਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰੀਵਾਰ ਸਮੇਤ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਪੱਪੂ ਦੇ ਬੀਮਾਰ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਣ ਵਾਲੀ ਦੁਕਾਨ ਦਾ ਪੈਸਾ ਨਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ । ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਨੇ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਕੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਕਰਾਏ ਦੇ ਮਕਾਨ ਦਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੜਕਾਇਆ , ” ਕੌਣ ਐਂ ” ਮੈਂ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ।

ਸਾਡੇ ਵੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਵੀ ਦੇਸੀ ਹੀ ਰੱਖਦੇ ਸਨ ਜਿਵੇਂ ਮੋਤੀ ਬਿੱਲੂ ਸ਼ੇਰੂ ਕਾਲੂ ਵਗੈਰਾ। ਫਿਰ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਹਾਵੀ ਹੋ ਗਈ। ਨਾਮ ਬਦਲ ਗਏ ਟੋਮੀ ਬੈਨ ਸਕੂਬੀ ਕੋਕੋ ਰੂਡੀ ਬਰੂਨੋ । ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਪੁੱਛਿਆ ਨਾਮ ਸਮਝ ਹੀ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ। ਦੋਬਾਰਾ ਪੁੱਛ ਕੇ ਵੀ ਅਧੂਰਾ ਹੀ ਸਮਝ