Month: May 2024

ਕੱਲੇ ਰਹਿਣਾ..ਘੱਟ ਬੋਲਣਾ..ਖਾਣ ਪੀਣ ਵੀ ਲੋੜ ਮੁਤਾਬਿਕ..ਹਰ ਵੇਲੇ ਬੱਸ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿਚ ਹੀ ਮਸਤ..ਕਦੇ ਘੰਟਿਆਂ ਬੱਧੀ ਗੋਦਾਵਰੀ ਕੰਢੇ ਬਲਦੇ ਹੋਏ ਸਰੀਰਾਂ ਵੱਲ ਹੀ ਵੇਖੀ ਜਾਣਾ..ਕਦੇ ਮੌਜ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਬਾਬੇ ਨਿਧਾਨ ਸਿੰਘ ਦੇ ਲੰਗਰਾਂ ਵੱਲ ਚਲੇ ਜਾਣਾ..ਲੋਹ ਤੇ ਪੱਕਦੀਆਂ ਹੀ ਥੁਲੀ ਜਾਣੀਆਂ..ਪੇੜੇ ਕਰਦੀਆਂ ਮਾਈਆਂ ਭੈਣਾਂ ਠਿੱਠ ਕਰਨੇ..ਵੇ ਸ਼ਿੰਦਿਆ ਮਝੈਲ ਤੇ ਬੋਲਣੋਂ

ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਘੁਸਰ ਮੁਸਰ ਤੌ ਬਾਦ ਆਖਿਰ ਵੀਰ ਜੀ ਬੀਜੀ ਆਲੀ ਸੰਦੂਕੜੀ ਖੋਲਣ ਨੂੰ ਰਾਜੀ ਹੋ ਗਏ। ਚਾਹੇ ਵੀਰ ਜੀ ਚਾਰਾਂ ਭਰਾਵਾਂ ਚ ਸਭ ਤੌ ਵੱਡੇ ਸਨ ਪਰ ਬੀਜੀ ਵੀਰ ਜੀ ਕੋਲ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਅਸੀ ਸਭ ਤੌ ਛੋਟੇ ਸੀ ਪਰ ਅਸੀ ਆਪਣੀ ਅਜਾਦੀ ਦੇ ਲਾਲਚ ਵਿੱਚ ਇਹ ਫਰਜ

ਓਦੋਂ ਟੈਲੀਵਿਯਨ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆਏ ਅਜੇ। ਬਸ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਖਬਰਾਂ ਤੇ ਫੋਟੋਆਂ ਛਪਦੀਆਂ ।ਉਹ ਵੀ ਬਲੈਕ ਐਂਡ ਵਾਈਟ। ਸਾਡੇ ਘਰੇ ਉਰਦੂ ਦਾ ਹਿੰਦ ਸਮਾਚਾਰ ਅਖਬਾਰ ਆਉਂਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਪੰਜਾਬ ਕੇਸਰੀ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਅਖੇ ਅਖਬਾਰਾਂ ਚ ਗੰਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਤੇ ਫੋਟੋਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉੱਨੀ ਦਿਨੀ ਜਦੋ ਕੋਈ ਬਾਹਰਲੇ

ਸਾਡੇ ਜੱਦੀ ਘਰ ਵਿੱਚ ਚੁਬਾਰਾ ਪਿਛਲੀ ਛੱਤ ਤੇ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਥੱਲਿਓਂ ਮਾਰੀ ਗਈ ਆਵਾਜ਼ ਉਪਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸੁਣਦੀ। ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਓਥੇ ਤੋਤੇ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਾਲੀ ਬੈੱਲ ਲਗਵਾਈ ਸੀ। ਬੈੱਲ ਦੇ ਉਪਰ ਇੱਕ ਪਿੰਜਰਾ ਜਿਹਾ ਬਣਿਆ ਸੀ। ਜਦੋ ਚੁਬਾਰੇ ਤੋਂ ਕਿਸੀ ਨੂੰ ਬੁਲਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਅਸੀਂ ਉਹ ਬੈੱਲ ਵਜਾ ਦਿੰਦੇ।

ਇਕ ਵਾਰੀ ਦੀ ਗਲ ਹੈ , ਇਕ ਮਾਈ ਦੇ ਪੰਜ ਪੁਤ ਸਨ , ਉਸ ਕੋਲ ਪੰਜ ਹੀ ਰੋਟੀਆਂ ਸੀ, ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਇਕ ਰੋਟੀ ਪੰਜਾ ਪੁਤਾਂ ਨੂ ਵੰਡ ਦਿੱਤੀ. ਜਦੋ ਪੁਤਾ ਨੇ ਪੁਛਿਆ ਤਾ ਮਾਂ ਨੇ ਆਖ ਦਿੱਤਾ ਕੀ ਉਸ ਨੂ ਭੁਖ ਨਹੀ. ਪਰ ਪੰਜਾ ਪੁਤਾ ਨੇ ਮਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ਰਧਾ

ਮਾਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਦੀ ਰੋਟੀ ਦੱਖਣ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚੋਂ ਨਵੀ ਨਵੀ ਨੌਕਰੀ ਤੇ ਲੱਗਿਆ ਮੁੰਡਾ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਘਰ ਆਇਆ। ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਤਰਸ ਗਈਆਂ ਸਨ ਪੁੱਤ ਨੂੰ ਦੇਖੇ ਨੂੰ। ਪੁੱਤ ਦੀ ਅਲਮਾਰੀ ਬਾਇਕ ਨੂੰ ਵੇਖ ਵੇਖ ਕੇ ਰੋਂਦੀ। ਅੱਖਾਂ ਵਿਚਲੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਵਹਿਣੋ ਰੋਕ ਨਾ ਸਕਦੀ। ਪੁੱਤ ਬਿਨਾਂ ਮਾਂ ਨੂੰ

ਲਹਿੰਦਾ ਪੰਜਾਬ..ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ ਜਿਲੇ ਦਾ ਪਿੰਡ ਮਹਾਰ..ਨੱਬਿਆਂ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦਾ ਅੱਲਾ ਦਿੱਤਾ..ਵੰਡ ਵੇਲੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੱਸੀ ਜਾਵੇ..ਸਿੱਖ ਬਰਾਦਰੀ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਘਰ..ਵਿਆਹਾਂ ਵਿਚ ਬਰਾਤ ਕਿੰਨੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਰਿਹਾ ਕਰਦੀ..ਮਿਠਿਆਈਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵੰਨਗੀਆਂ ਬਣਦੀਆਂ..ਡੋਲੀ ਕਹਾਰ ਚੁੱਕਦੇ..ਮੁਕਲਾਵਾ ਘੋੜੀ ਤੇ ਆਉਂਦਾ..ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਵਿਹਾਰ ਬੜਾ ਚੰਗਾ ਸੀ..! ਧਾਕੜ ਇਨਸਾਨ ਗੁਲਾਬ ਸਿੰਘ..ਉਸਦੇ ਸੱਤ ਪੁੱਤਰ..ਸਾਰੇ ਬੜੇ ਜੁਝਾਰੂ..ਪਿੰਡ ਵਿਚ

ਛੁੱਟੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਕਮਰੇ ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਹੀ ਨਾ ਨਿੱਕਲਦਾ..ਸਿਵਾਏ ਖਾਣ ਪੀਣ ਵੇਲੇ ਦੇ..ਓਦੋਂ ਵੀ ਬਿਨਾ ਗੱਲ ਕੀਤਿਆਂ..ਬੱਸ ਮਾੜਾ ਮੋਟਾ ਹਾਂ ਹੰਘੂਰਾ ਜਿਹਾ ਭਰ ਅੰਦਰ ਜਾ ਵੜਦਾ..ਕੋਈ ਗੱਲ ਪੁੱਛਦੀ ਤਾਂ ਬਿਨਾ ਸੋਚੇ ਸਮਝੇ ਸਿਰ ਜਿਹਾ ਮਾਰ ਕਾਹਲੀ ਨਾਲ ਅੰਦਰ ਤੇ ਫੇਰ ਬੂਹਾ ਬੰਦ..! ਅਕਸਰ ਬਿੜਕ ਲੈਂਦੀ ਰਹਿੰਦੀ..ਮੰਜੇ ਤੇ ਸੁੱਤਾ ਪਿਆ ਹੁੰਦਾ..ਸੁੱਤਾ

ਮਿਲਿਟਰੀ ਅਫਸਰ ਅਤੇ ਬੈੰਕ ਅਫਸਰ..ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਮਗਰੋਂ ਨਾਲ ਨਾਲ ਘਰ ਬਣਾ ਲਏ..ਬਾਗਬਾਨੀ ਦਾ ਸ਼ੌਕ..ਪਰ ਰੱਖ ਰਖਾਓ ਦੀਆਂ ਵਿਧੀਆਂ ਵੱਖੋ ਵੱਖ..! ਮਿਲਿਟਰੀ ਅਫਸਰ ਬੂਟਿਆਂ ਨੂੰ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਪਾਣੀ ਪਾਇਆ ਕਰਦਾ ਤੇ ਬੈੰਕ ਵਾਲਾ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਹੀ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਖਾਦ ਪਾਣੀ ਲਾਈ ਰੱਖਦਾ..ਸਿਧੇ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਿਰਿਆਂ ਤੇ ਰੱਸੀ ਬੰਨ ਨਾਲ ਕੰਧ ਦੇ ਸਿਰੇ ਨਾਲ

ਕੁਝ ਜੰਗਾਂ ਸਿਰਫ ਹੋਂਦ ਦਰਸਾਉਂਣ ਲਈ ਹੀ ਲੜੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ! ਭਾਈ ਰਛਪਾਲ ਸਿੰਘ ਛੰਦੜਾ ਨੂੰ ਗਿੱਲ ਰੋਡ ਤੇ ਜਾਂਦਿਆਂ ਫੜ ਲਿਆ..ਕੇ ਪੀ ਗਿੱਲ ਉਚੇਚਾ ਚੰਡੀਗੜੋਂ ਆਇਆ..ਸਾਮਣੇ ਬੈਠ ਅੰਨਾ ਤਸ਼ੱਦਤ ਕਰਵਾਇਆ..ਲੱਤਾਂ ਬਾਹਾਂ ਹੱਡ ਪੈਰ ਗਿੱਟੇ ਗੋਡੇ ਤੋੜ ਦਿੱਤੇ ਪਰ ਇੱਟ ਵਰਗੇ ਮਜਬੂਤ ਹੋਂਸਲੇ ਨੂੰ ਨਾ ਤੋੜ ਸਕਿਆ..ਇਸ ਨਾਸ਼ਵਾਨ ਸਰੀਰ ਨੇ ਤਾਂ ਦੇਰ