ਅਕਸਰ ਵੇਖਿਆ ਵਕਤੀ ਹਮਦਰਦੀ ਦੇ ਦਰਿਆ ਛੇਤੀ ਹੀ ਸੁੱਕ ਜਾਂਦੇ..ਪਰ ਜਿਸ ਆਂਦਰ ਦਾ ਬੁਰਕ ਭਰਿਆ ਹੁੰਦਾ ਉਹ ਦਿਨੇ ਰਾਤ ਰੋਂਦੀ ਏ..ਕਲਪਦੀ ਏ..ਕਦੀ ਜਾਹਰਾ ਤੌਰ ਤੇ ਕਦੀ ਅੰਦਰ ਵੜ..ਫੇਰ ਇੱਕ ਐਸਾ ਮਰਹਲਾ ਵੀ ਆਉਂਦਾ ਜਦੋਂ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਆਉਂਦੇ ਹਮਦਰਦੀ ਦਿਲਾਸੇ ਵਾਲੇ ਕਿੰਨੇ ਸਾਰੇ ਹੱਥ ਵੀ ਨਕਲੀ ਜਿਹੇ ਲੱਗਣ ਲੱਗਦੇ..! ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ

ਬਾਪੂ ਦੇ ਜਾਂਦਿਆਂ ਹੀ ਮੇਰਾ ਸਕੂਲ ਜਾਣਾ ਮੁੱਕ ਗਿਆ..ਆਖਣ ਲੱਗੇ ਹੁਣ ਜੁੰਮੇਵਾਰੀ ਚੁੱਕਣੀ ਪੈਣੀ..ਮਾਂ ਬੇਬਸ ਸੀ..ਬਾਪੂ ਬੜਾ ਚੰਗਾ ਇਨਸਾਨ ਸੀ ਪਰ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਜਦੋਂ ਕਿੰਨੇ ਨਸ਼ੇ ਹੋਰ ਵੀ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਿਆ ਤਾਂ ਹਾਲਤ ਦਿਨੋਂ ਦਿਨ ਵਿਗੜਦੀ ਗਈ..! ਇੱਕ ਦਿਨ ਸੁੱਤੇ ਪਏ ਦੇ ਬੋਝੇ ਵਿਚੋਂ ਚਿੱਟੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਕੱਢ ਖ਼ਾਲ

ਵੱਡੀ ਬੀਜੀ ਨੂੰ ਸੋਨੇ ਨਾਲ ਅਤੇ ਭੈਣ ਜੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਮਰੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਸੀ..! ਕਿਧਰੇ ਜਾਂਦੀ ਤਾਂ ਗਹਿਣਿਆਂ ਵਾਲੀ ਪੋਟਲੀ ਨੇਫੇ ਬੰਨ ਨਾਲ ਹੀ ਰਖਿਆ ਕਰਦੀ..ਭੈਣ ਜੀ ਦਾ ਵੀ ਕਾਲਜ ਵੱਲੋਂ ਕੈਂਪ ਲੱਗਦਾ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਕਮਰੇ ਨੂੰ ਮੋਟਾ ਜਿੰਦਾ ਮਾਰ ਦਿਆ ਕਰਦੀ..! ਮੈਨੂੰ ਫਰੋਲਾ-ਫਰੋਲੀ ਦੀ ਆਦਤ..ਮੈਂ ਲੁਕਾਈ ਹੋਈ ਕੁੰਜੀ

ਸੱਥ ਵਿੱਚ ਬੈਠਾ ਚਾਨਣ ਸਿੰਘ ਆਪਣੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਗਈ ਕੁੜੀ ਦੀਆਂ ਸਿਫਤਾਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤੇ ਨਾਲ਼ ਹੀ ਉਸ ਦੀਆਂ ਬਾਹਰ ਖਿਚਵਾਈਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰ ਬਚਿੱਤਰ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਬੋਲਿਆ ਕਿ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਅਸੀਂ ਜਾ ਰਹੇ ਆ ਧੀ ਰਾਣੀ ਕੋਲ, ਉਹਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਨ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਤਸਵੀਰ ਦਿਖਾਉਂਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆ ਮੁੰਡੇ ਨਾਲ

2016 ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਰੈਡਿੰਗ ਆਪਣੇ ਲੈਕਚਰ ਦੇਣ ਵਾਸਤੇ ਗਿਆ ਸੀ । ਜਿੱਥੇ ਚਰਚ ਦੇ ਵਿਚੋਂ ਕੁਝ ਇਸਾਈ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਸਿੱਖ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਤੇ ਸਿੱਖੀ ਪ੍ਰੰਪਰਾਵਾਂ ਆਦਿ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣਤਾ ਦੇ ਬਾਰੇ ਜਾਨਣ ਲਈ ਬੜੀ ਉਤਸੁਕਤਾ ਨਾਲ ਆਏ ਹੋਏ ਸਨ । ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਉਂਦਿਆਂ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ

ਡਾਊਨ-ਟਾਊਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਜਰੂਰੀ ਪੇਪਰ ਚੁੱਕਣਾ ਸੀ..ਪਾਰਕਿੰਗ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਮਿਲੀ ਤੇ ਦੂਜਾ ਬਰਫ ਦਾ ਵੱਡਾ ਢੇਰ..ਅਜੇ ਪੈਰ ਧਰਿਆ ਹੀ ਸੀ ਕੇ ਸਾਰੀ ਲੱਤ ਵਿਚ ਧਸ ਗਈ! ਕੋਲੋਂ ਲੰਘਦੀ ਗੋਰੀ ਨਿੰਮਾ-ਨਿੰਮਾ ਮੁਸ੍ਕੁਰਾਉਂਦੀ ਹੋਈ ਲੰਘ ਗਈ ! ਜੁਰਾਬਾਂ ਥੋੜੀਆਂ ਗਿੱਲੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਪਰ ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਅਗਾਂਹ ਤੁਰ ਪਿਆ ਕੇ ਜਿੰਦਗੀ ਕਿਥੇ ਰੁਕਦੀ

ਦੋ ਹਜਾਰ ਤਿੰਨ ਵਿੱਚ ਬਣੀ “ਵੀਰ ਜਾਰਾ”..ਖਾਲਸਾ ਕਾਲਜ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਹੋਈ ਤਾਂ ਓਦੋਂ ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ਹੀ ਸਾਂ..ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਵੇਖਣ ਗਿਆ..ਕਿੰਨੇ ਲੋਕ ਰੋ ਰਹੇ ਸਨ..ਇੱਕ ਅਜੀਬ ਜਿਹੀ ਕਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ..ਤੁਹਾਥੋਂ ਕਾਹਦਾ ਓਹਲਾ ਇਕੇਰਾਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਵੀ ਰੋ ਪਿਆ ਸਾਂ..ਪਰ ਅੰਦਰ ਘੁੱਪ ਹਨੇਰੇ ਕਿਸੇ ਹੰਝੂ ਨਾ ਵੇਖੇ..! “ਜ਼ਾਰਾ” ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਵੰਡ ਵੇਲੇ ਸਿੱਖ

ਕੁੱਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕ ਪੋਸਟ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣਾ ਬਾਪੂ ਯਾਦ ਆ ਗਿਆ,,।ਮੈ ਆਪਣੇ ਦਾਦੇ ਨੂੰ ਬਾਪੂ ਆਖਦੀ ਸੀ,।ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਦਾਦੇ ਤਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਚੰਗੇ ਲਗਦੇ ਹੋਣੇ ਐ,,,, ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਾਪੂ ਨਾਲ ਬਾਹਲ਼ਾ ਈ ਮੋਹ ਸੀ,,,, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬਾਪੂ ਨੂੰ ਜੁਆਨੀ ਚ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਸੀ,,, ਪਰ ਓਹਦੇ

ਸ੍ਰ ਹਰਬਖਸ਼ ਸਿੰਘ ਉੱਨੀ ਸੌ ਚੁਤਾਲੀ ਵੇਲੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਸਨ..ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਿਆਰਾ ਸਿੰਘ ਨਾਮ ਦੇ ਫੌਜੀ ਨੂੰ ਮੋਟਰ ਸਾਈਕਲ ਮਗਰ ਬਿਠਾ ਜੰਗਲ ਵਿਚੋਂ ਰੇਕੀ ਕਰਨ ਲੰਘ ਰਹੇ ਸਨ ਕੇ ਜਪਾਨੀਆਂ ਘਾਤ ਲਾ ਦਿੱਤੀ..ਗ੍ਰਨੇਡ ਦੀਆਂ ਕੰਕਰਾਂ ਸਿਰ ਵਿੱਚ ਜਾ ਧਸੀਆਂ..ਦੋਵੇਂ ਡਿੱਗ ਪਏ..ਜਪਾਨੀਆਂ ਠੁੱਡ ਮਾਰ ਵੇਖਿਆ..ਫੇਰ ਮਰਿਆ ਸਮਝ ਛੱਡ ਗਏ..! ਕਿਸੇ